Lijfspreuk

"Tuinieren is de meest therapeutische, ecologische en opstandige daad
die je voor jezelf, je gezin en de maatschappij kan verrichten"
(Filip Muylle - Bliss)

maandag 22 december 2014

Frieten maken van vroege aardappelen in december


De vroege aardappelen beginnen in december één of twee dikke topscheuten of uitlopers te vormen die redelijk wat energie vragen en de knol langzaam doen verschrompelen. Dit maakt ze moeilijker te bereiden en tegelijk vermindert hun vitaminegehalte. Als een aardappel enkel een topscheut aanmaakt zal hij na het planten weinig knollen aanmaken die weliswaar wat groter zijn dan gemiddeld. Na nieuwjaar maken de vroege aardappelen in een tweede kiemfase alsmaar meer scheuten aan verspreid over het knoloppervlak. Hierdoor worden ze echt onbruikbaar. Door de uitzonderlijk warme novembermaand kregen ze dit jaar 2014 zelfs al vroeger scheuten dan normaal. Die aardappelen weggooien is echte voedselverspilling. Toch kan je dit verlies vermijden. Als je nog veel vroege aardappelen overhebt in december verwerk je ze best tot frieten die je kan invriezen. Wij gaan ze dan eenmaal voorbakken gedurende 4 minuten op 150° C en laten ze langzaam afkoelen. Dan pas gaan we ze in maaltijdporties verdelen in zakjes en in de vriezer stoppen.


Late aardappelen – de zogenaamde bewaaraardappelen – maken hetzelfde proces van scheutvorming mee maar dan later in het seizoen. Ze beginnen dat normaal te doen vanaf januari en zeker op het moment dat de temperatuur boven de 10°C komt. Controleer daarom vanaf december regelmatig ook de bewaaraardappelen op scheutvorming en kraak de eventuele topscheuten af. Zo kunnen de aardappelen nog tot begin maart bewaard blijven, als ze onder de juiste omstandigheden worden opgeborgen. Dat betekent op een koele, goed verluchte plaats met een temperatuur tussen de 4° en 8° C.

Het verwijderen van de kiemen is echt ecologisch want door het afkraken van de scheuten moet je geen giftige kiemremmers gebruiken om de ‘aardappelen te poederen’. Die kiemremmers zijn immers kankerverwekkend.

Heb je begin maart toch nog veel bewaaraardappelen over, dan kan je ook deze aardappelen tot frieten verwerken. Ofwel laat je hun scheuten van de tweede kiemfase wél groeien want dan kan je die knollen gebruiken als pootgoed voor het nieuwe moestuinseizoen. Dat doe je best op een plaats met veel onrechtstreeks zonlicht en een constante temperatuur van 10° C. Vroege aardappelen kun je uitplanten van half maart tot half april, latere aardappelen in april en mei. Het kweken van aardappelen hebben we vroeger al eens uitgelegd in deze blogtekst.