Lijfspreuk

"Tuinieren is de meest therapeutische, ecologische en opstandige daad
die je voor jezelf, je gezin en de maatschappij kan verrichten"
(Filip Muylle - Bliss)

zondag 10 mei 2015

Wisselteelt geheugensteun

Wisselteelt vruchtwisseling moestuin volkstuin schema, combinatieteelt, teeltwisseling, teeltrotatie, ecologische moestuin, volkstuin, geheugensteun wisselteelt, ezelsbruggetje wisselteelt, moestuinweetjes, biologische moestuin

Wisselteelt toepassen in de moestuin is een volgende stap in het moestuinieren-zonder-gif. Wisselteelt heeft als doel te vermijden dat er ziekten komen door slechte schimmels, aaltjes of luizen en om te voorkomen dat een bepaalde groente te weinig voedingsstoffen krijgt. Dit doe je door de groentefamilies niet altijd op dezelfde plaats te kweken. Je gaat dus het telen wisselen van plaats, vandaar de naam wisselteelt.

Ons teeltplan is eenvoudig. Zorg dat je zes perkjes hebt in je moestuin en plant of zaai in die perkjes de groenten zoals op het schema APKBVW (= Aardappelen-Peulvruchten-Koolgewassen-Bladgewassen-Vruchtgewassen-Wortelgewassen). Dat betekent dus aardappelen in het eerste perk, peulvruchten in het tweede, enzovoort. Het volgende seizoen schuif je het blok ‘Aardappelen’ naar achteren en schuif je de andere blokjes één plaats op naar links. Zo krijg je de volgorde die je het tweede seizoen moet toepassen: peulvruchten in het eerste perk, kolen in het tweede, enzovoort.  Zo ga je op het einde van elk seizoen het eerste blokje naar achteren schuiven om de nieuwe teeltvolgorde te krijgen. Je kan de moestuinperken op één rij schikken zoals op het schema, of op twee rijen of in cirkelvorm. Het maakt niet uit, zolang je de volgorde APKBVW respecteert. Je kan die volgorde het makkelijkst onthouden met ons geheugensteuntje “Alle Pesticiden Kunnen Beter Vermeden Worden”. ;-) Dit ezelsbruggetje is zó goed dat zelfs de ecologische tuinvereniging VELT en andere moestuiniers het zijn beginnen te gebruiken. :-)

Er bestaan heel veel verschillende schema’s voor wisselteelt, maar wij kiezen voor een eenvoudig model dat goede resultaten geeft bij klassieke ecologische teelt.  Daarmee bedoelen we een teelt die gericht is op een zo groot mogelijk opbrengst, dus ‘landbouw in het klein’. Ons schema is niet het meest optimale maar het geeft meer dan behoorlijke resultaten en zorgt voor weinig mislukkingen. Wat heel belangrijk is bij beginnende moestuiniers om de moed erin te houden. ;-)

Wisselteelt toepassen samen met combinatieteelt is echter nog ecologischer. Het meest natuurlijke moestuinieren is ten slotte permacultuur. Deze twee onderwerpen komen later nog wel eens aan bod. Wij zijn momenteel al heel blij als de nog talrijke gifgebruikende moestuiniers overschakelen naar ecologische wisselteelt. Elke stap in de goede richting is gezondheidswinst voor de mens en het milieu!

6 opmerkingen:

  1. Hoe werkt het als je in 1 seizoen twee gewassen teelt? Dus na de peulvruchten de winterkool op hetzelfde bed. Gaat dan het volgende jaar de bladgroenten op dat bed?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Inderdaad, bladgroenten. Het jaar dáárop dan wel ook weer bladgroenten om de volgorde van de andere vakken niet te verstoren. Bladgroenten mogen eigenlijk na elke andere groep komen. De reden waarom bladgroenten in het schema toch een vaste plek krijgen is om te garanderen dat de andere groepen groenten niet te snel op hetzelfde vak zouden terechtkomen. Voor die groep is dat namelijk wel van belang (omwille van ziekte en/of mestbehoefte).

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hallo, ik had een vraagje. Ik zie dat je na aardappelen normaal gezien best peulvruchten zet volgens het schema.
    Maar wat als je een kleinere tuin hebt en je 2 oogsten wil doen per jaar? Mijn vader die zette altijd na de aardappelen op die plaats dan de winterprei. (de peulvruchten werden allemaal reeds in mei geplant) Maar dat is dan niet zo goed?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ons schema is de basis. Als je dat volgt heb je weinig kans op ziekten, is de mestbehoefte goed op elkaar afgestemd en het is makkelijk te volgen. Jouw vraag is dus al voor licht gevorderden. :-) Niet alle groentengroepen hoeven even strikt dat schema te volgen, bladgroenten bijvoorbeeld.
      Je hebt dus gelijk, bladgroenten kan je na elke groentensoort als tussenoogst opkweken. Een typisch voorbeeld is winterprei kweken na aardappelen. Dat komt omdat aardappelen geoogst worden op het moment dat de winterprei moet geplant worden en omdat de winterprei ten laatste in april geoogst wordt om dan net in mei opgevolgd te worden door de zaai van boontjes.

      Verwijderen
  4. Prei valt dus onder bladgroenten? Niet onder wortelgroente? Goed om weten :-) Dank je wel.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. In welke groep zitten de sjalotten, uien?

    BeantwoordenVerwijderen