Lijfspreuk

"Tuinieren is de meest therapeutische, ecologische en opstandige daad
die je voor jezelf, je gezin en de maatschappij kan verrichten"
(Filip Muylle - Bliss)

zaterdag 20 april 2013

Terras of tuinmeubelen ecologisch ontmossen



Ontmos je tuinterras of tuinmeubelen door ze te schrobben met water met een beetje groene Biotex (officiële naam is Biotex Handwas & Inweek) of een ander fosfaatvrij, biologisch afbreekbaar waspoeder zoals van Ecover. Het is heel effectief en niet schadelijk zoals de chloorproducten die in de volksmond gekend zijn als bleekwater of javel. Een eetlepel groene Biotex op een liter water is voldoende. De enzymen in de Biotex of het Ecover waspoeder zorgen dat de celwanden van het mos beschadigd worden waardoor je veel minder hard moet schrobben in vergelijking met schrobben via gewoon water. Het is dus een ecologische methode waarvan je tegelijk niet doodmoe van wordt als je het vergelijkt met schrobben met zuiver water. De volksnaam 'groene biotex' slaat echter niet op dat ecologische aspect, maar komt gewoon van de groene doos waarin de Biotex handwas & inweek is verpakt. Het product is te verkrijgen in de Blokker winkels in België en Nederland. Soms kan je Biotex ook nog vinden via webwinkels van supermarktketens. Het Ecover waspoeder is te verkrijgen in alle biowinkels en in heel veel supermarkten.



Een scheut azijn in je water is ook een mogelijkheid. Daarnaast kan je het terras schuren met zand want dan krijg je het effect alsof je wrijft met schuurpapier. De inspanning met zand is echter even zwaar als schuren met gewoon water. Achteraf moet je bovendien het zand samenvegen en van je terras halen. Het is ook niet toepasbaar bij meubelen omdat ze dan gekrast worden.

Afspuiten van mos met een hogedrukreiniger is blijkbaar geen goed idee. Je verspreidt er de sporen van het mos mee en door de kracht van het water maak je het terras door minuscule beschadigingen poreuzer. Zo maak je de ideale ondergrond voor het mos waardoor het na verloop van tijd nog beter terug groeit dan tevoren.

zondag 31 maart 2013

Bio aardappelen planten

Aardappelen telen is eenvoudig en geeft veel voldoening door de goede oogst. Kweken zonder pesticiden is makkelijk als je kiest voor biologische rassen die vroeg mogen geplant worden. Biorassen zijn van nature sterk bestand tegen ziekte. Vroege aardappelen zijn bovendien rijp vóór de aardappelziekte toeslaat.

Aardappelen kan je kweken op alle soorten grond. Alleen mag die grond niet nat zijn. Het beste is een plaats in de tuin die in de volle zon staat en die luchtig is omdat de wind er vrij spel heeft.

Bioplantgoed hoef je niet noodzakelijk te kopen bij speciale tuinwinkels. Ik koop gewoon kleine aardappelen in de biowinkel. Je moet alleen zorgen dat de aardappelen tussen de 28 en 35 mm lang zijn. Onze favorieten zijn het Biogold en het Frieslander ras. In 2020 probeerden we het ras Vitabella uit, in 2021 proberen voor een keertje een laat bioras Sarpo Mira. Voor alle rassen valt het hoogtepunt van het planten in april. Voor vroege en halfvroege rassen kan het ook enkele weken eerder, voor late rassen kan het nog toch half mei. De belangrijkste boodschap is dat april voor alle rassen de ideale plantmaand is.

 

Ongeveer drie weken voor je de aardappelen gaat planten, laat je ze voorkiemen. Bepaal dus eerst je tijdstip waarop je wil planten en tel dan drie weken terug. Dan moet je beginnen met het voorkiemen. Eerst zet je de plantaardappelen in de huiskamer van gemiddeld 18° C waar er veel verspreid licht binnenvalt. Door die warmtestoot komen alle kiemen of scheuten tegelijk tevoorschijn. Zodra dit gebeurd is zet je de aardappelen op een droge plaats die 10° C warm is en waar veel (onrechtstreeks) licht is. Zo gaan de planten sneller uitkomen. Een raam op het noorden is ideaal. Vroege aardappelen ga je vanaf half maart tot half april uitplanten. Als er langdurige nachtvorst dreigt kan je de aardappelen afdekken met gaatjesplastiek. Je plant vroege aardappelen in een rij op 5 à 10 cm diepte en laat 30 cm tussen elke knol. Heb je meerdere rijen, laat dan 70 cm tussen elke rij.


Als de aardappelplantjes 10 cm hoog zijn ga je ze een eerste keer aanaarden. Dat betekent gewoon dat je de plantjes bijna helemaal met aarde bedekt zodat alleen de bovenste blaadjes nog zichtbaar zijn. Als de plantjes opnieuw 10 cm boven het nieuwe niveau uitsteken ga je nog eens aanaarden. Zo krijg je de typische aarden wallen in de moestuin.
Het voordeel is dat de aardappelen zo sneller opwarmen, meer ondergrondse stengels vormen, niet groen worden en niet nat kunnen staan. Na dit aanaarden vragen de aardappelen niet veel zorgen meer. Het jonge onkruid wordt bij het aanaarden telkens ‘in de kiem gesmoord’.


Als het loof uit zichzelf volledig bruin en verdord is, zijn de aardappelen rijp om te oogsten. Dat doe je best door met een spitvork onder de plant te steken en de plant los te wrikken. Zo maak je bijna geen schade aan de knollen. Het grootste verschil tussen vroege-halfvroege-halflate-late rassen is het tijdstip van rijpheid. Voor vroege aardappelen loopt de oogsttijd van begin juli tot begin augustus. Op die manier moeten ze niet meer groeien in de maanden augustus en september die wel warm zijn maar in ons klimaat dikwijls ook vochtig. Dat zijn precies de ideale omstandigheden voor de aardappelziekte. Vroege bio aardappelen hebben dus weinig kans om met die ziekte in contact te komen. Halfvroege rijpen in augustus en september, halflate in september en late ten slotte van eind september tot eind oktober.



woensdag 27 februari 2013

Uien planten, ideaal voor starters


 Als je in de winter hebt beslist om te starten met biologisch tuinieren, zit je ongeduldig te wachten op de lente. Toch kan je al vanaf half februari aan de slag met het planten van uien, een gemakkelijke groente.


Om volledig ecologisch te werken bestel je in december biologische plantuitjes bij VELT. Is dat niet gelukt, dan kan je ook terecht in de vele tuincentra. Die uitjes zijn dan meestal niet biologisch.

Uien hebben het liefst een open, zonnige plaats. Belangrijk om weten is dat je voor uien geen stalmest en compost mag gebruiken. Anders trek je de uienvlieg aan, de grootste belager van uien. Het voedsel dat zich in de bodem van je ecologische tuin bevindt is voldoende voor de teelt.

De uienbolletjes plant je om de 8 cm in fijngeharkte grond. Zorg dat het bovenste puntje net boven de aarde uitsteekt. Wil je meerdere rijen uien, laat dan 30 cm tussen elke rij.

Na het planten is het belangrijk om te voorkomen dat de uienvlieg in mei haar eitjes rond de planten legt. Uit die eieren komen namelijk larven die de ui aanvreten. Boven het uienperk leg je daarom insectengaas dat je laat steunen op gebogen plastieken elektriciteitsbuizen. Een andere mogelijkheid is om een stuk groene tuindraad in een boog te plooien en over de uien te plaatsen. Het gaas leg je dan gewoon op de tuindraad. Insectengaas kan je kopen bij veel tuincentra of plantenkwekers, bijvoorbeeld Ecoflora.


De volgende vier maanden na het planten hoef je bijna niets te doen. Alleen af en toe wat onkruid verwijderen met de hand. Als je dat wieden doet als het onkruid klein is, dan heb je niet veel werk. Met tuingereedschap het onkruid aanpakken is geen goed idee omdat je zo de tere wortels van de ui beschadigt. Bovendien komt er een geur vrij als je de plant aanraakt en daar komt dan de uienvlieg op af.

Uien oogsten doe je in de maand juli op het ogenblik dat het loof vanzelf gaat neervallen. Je laat de uien een tiental dagen drogen op een luchtige plaats in de schaduw zodat je ze lang kan bewaren. Uien zijn een basisingrediënt van de meest uiteenlopende gerechten.


woensdag 30 januari 2013

Vetbollen maken van topkwaliteit voor je tuinvogels


Door in de winter de vogels te voeren help je ze overleven en zorg je meteen voor je eigen tuinspektakel. Naast grondvoer en zaden in een voederhuisje zijn vetbollen of vetblokken het meest geliefd bij tuinvogels.

Vetbollen maken voor vogels, met of zonder frituurvet, vogels voeren
Mezen zijn meestal de eersten die de vetbol ontdekken
Vetbollen maken voor vogels, met of zonder frituurvet, vogels voeren, staartmezen
Staartmezen zijn dol op vetbollen

Jaren geleden kocht ik een vetbol gewoon in de supermarkt maar deze bollen zijn dikwijls gemaakt van minderwaardige grondstoffen. Daarom ging ik er na een tijdje kopen bij Vivara, de online winkel. Daar heten de vetbollen pindacake of pindablok. Ze zijn heel goed maar ook wel redelijk prijzig. Een goedkopere oplossing was dat ik zelf een vetblok ging maken maar dan wel met de kwaliteitsingrediënten van Vivara. Het resultaat is indrukwekkend. De vogels komen er snel en massaal op af! Hieronder vind je de benodigdheden en het recept.

Benodigdheden:

- cilindervormige maxi-blokhouder (Vivara)
- afgedankt cilindervormig plastic potje
- 250 g plantaardig frietvet
- 250 g ongezouten pinda’s (Vivara)
- 50 g fijn zaad en zonnebloempitten (Vivara)

Vetbollen maken voor vogels, met of zonder frituurvet, vogels voeren
Vivara vogelvoer: maxi-blokhouder en een zelfgemaakte vetbol
Recept:

Ik maak dus cilindervorige vetblokken die passen in het groene houdertje van Vivara. Neem 1 pakje plantaardig frietvet van 250 g en laat het op een zacht vuurtje langzaam smelten.
Intussen doe je 250 g ongezouten pinda’s in de blender, keukenrobot of mixer en maal je ze in kleine stukjes tot ze ongeveer de grootte hebben van grove suikerkorrels. Voeg dit toe aan het gesmolten vet en zet het vuur uit.
Voeg ook 50 g fijn zaad met zonnebloempitten toe. Roer alles langzaam door elkaar. Giet dan het mengsel in het lege plastic potje. Zorg dat je vooraf hebt gecontroleerd dat dit potje qua diameter in het houdertje past. Door mijn hoeveelheden te gebruiken zal de hoogte dan automatisch juist zijn.
Zet het potje dan op een koude plaats. Vergeet niet om er wat kippengaas over te spannen want huisdieren zijn dol op het vet.
Na enkele uren is het mengsel goed hard geworden. Ga met een schilmesje tussen de binnenrand van het potje en de vetblok. Maak zo een volledige cirkelbeweging om de blok netjes los te maken. Keer dan het potje ondersteboven en duw de blok er uit. Duw de blok in de houder en hang het op in je tuin bij voorkeur in een boom of struik. Dan voelen de vogels zich veilig.
Vergeet ook niet om je fototoestel klaar te leggen want de vogels zullen snel op de lekkere maaltijd afkomen. Veel vogelplezier!

Vetbollen maken voor vogels, met of zonder frituurvet, vogels voeren
Deze keep wil zelfs het laatste restje van de vetbol oppeuzelen
Vetbollen maken voor vogels, met of zonder frituurvet, vogels voeren
Ook sijzen komen op de vetbol, dikwijls aan het eind van de winter

woensdag 12 december 2012

Schoonmaken met ecologische doeken


Toen wij een tijdje geleden schreven over de ecologische doeken van E-cloth om ramen te wassen vroeg een fan of zij dit ook in Nederland kon kopen. Ecotuinweetjes ging googlen en vond dat een firma die doekjes eind 2012 in Nederland zou lanceren. We wezen hen op onze positieve ervaring in België en prompt kregen we een poetspakket opgestuurd om even uit te testen.

De rode allesreinigende doek beweert alle gladde, harde oppervlakten vrij te maken van vet, onzuiverheden en bacteriën dankzij de weeftechniek met 480 000 vezels per vierkante centimeter. We staakten meteen alle poetswerkzaamheden en lieten onze badkamer gedurende een maand lekker vuil worden. Een betere testomgeving was niet mogelijk.

E-Cloth allesreinigende doek E-Cloth allesreinigende doek
E-Cloth allesreinigende doek E-Cloth allesreinigende doek

Onze test was positief. Vuil en vet werd mooi uit de lavabo verwijderd door de rode doek die je eerst nat moest maken en dan wat moest uitwringen om te gebruiken. Hetzelfde effect kregen we bij het proper maken van het bad.
Ecotuinweetjes zou echter Ecotuinweetjes niet zijn als zij niet probeerden om de handleiding van E-cloth koppig te overtreden. We besloten om de lichte kalkaanslag op de lavabo te verwijderen, ook al dient het doekje daar niet voor.
En ja, tot onze verbazing kregen we ook de kalkaanslag weg, weliswaar door harder en meer te wrijven dan normaal. De speciale weeftechniek zorgde echter dat er geen krassen op het ‘glazuur’ kwamen en dat is zeker een pluspunt.

Het andere doekje is een blauwe glas- en polijstdoek. Hij is geschikt om lichte vetvlekken en vingerafdrukken van glazen wanden, spiegels en spiegelende oppervlakten te verwijderen zonder dat het doekje nat moet worden gemaakt. Ook het blauwe doekje deed wat het beloofde.

De E-cloth doekjes krijgen dus van Ecotuinweetjes een goede score vanwege hun schoonmaakkracht zonder giftige schoonmaakmiddelen.
Je kan de poetsdoeken makkelijk bestellen via internet op www.bol.com. Tik het woord e-cloth in op hun zoekmachine en je komt meteen bij het juiste artikel.

E-Cloth allesreinigende doek, microvezel


dinsdag 4 december 2012

Maak je eigen zonlicht

Zo halfweg november vallen we even stil. De zomervakantie is een verre herinnering, de zonnige tuindagen en de lange natuurwandelingen zijn verleden tijd. Je vertrekt in het donker naar je werk, je komt thuis in het donker, in het weekend is het koud en nat ... en dan moet de winter nog beginnen. Hebben jullie ook het gevoel dat je batterij leeg is? Dat gevoel heeft een naam, het heet winterblues.

De oorzaak hiervan is een tekort aan daglicht. Je hebt een minimum aan helder daglicht nodig om goed te functioneren. In de huidige maatschappij waar we vooral in de winter voortdurend binnenzitten geraken we niet aan dat minimum. Dat heeft een slechte invloed op ons bioritme en ons humeur.

Philips EnergyLight EnergyUp lichttherapie Wake-Up light

Sinds enkele jaren hebben we dit probleem gelukkig opgelost. Vanaf oktober maken we ons eigen zonlicht bij het ontbijt en tijdens het avondeten. Dan zetten we onze EnergyLight lamp van Philips op de eettafel. Die speciale lamp geeft ons het nodige licht dat we via de zon niet meer kunnen krijgen. Enkele dagen na de start van de lichtkuur voel je al het effect op je humeur. Na een paar weken voel je je zelfs even goed als in de zomer. Je hebt geen last meer van een winterdip. Je voelt je weer fit en opgewekt.
En om ecologisch te leven heb je net véél energie nodig en moet je goedgehumeurd zijn!

Meer informatie over de EnergyLight lamp en lichttherapie vind je via deze link: KLIK HIER

maandag 26 november 2012

Plant bomen in november

Pas geplante perelaar (l), appelaar (r) en kerselaars (m) eind november 2006

November is de ideale maand om bomen te planten omdat de omstandigheden dan optimaal zijn. In die maand verliezen de bomen hun bladeren en groeien hun takken niet meer omdat de sapstroom stilvalt. Ze gaan in winterrust. Ze steken hun energie alleen nog in hun wortelgroei. Daarom is dit het beste moment om te verplanten. Als de boom bij de kweker wordt uitgegraven worden er namelijk veel minuscule haarwortels beschadigd. Omdat de haarworteltjes dienen om voedsel op te nemen zorgt die beschadiging voor acute problemen met de stofwisseling van de boom, een soort shock. Als die boom in jouw tuin wordt uitgeplant probeert hij zo snel mogelijk zijn beschadigde wortels te herstellen. Aangezien de bladvorming en de takkengroei stil ligt is er veel energie om haarwortels aan te maken.
In november is het ook vochtig en is de grond nog relatief warm. Dat zorgt ervoor dat de vorming van de fijne worteltjes heel vlot gaat.
Om de wortelgroei nog extra te stimuleren is het nodig om een goed plantgat te graven waar de wortelkluit veel ruimte krijgt. In het midden zal de boom komen, aan de rand komt een paal.
Maak het plantgat dubbel zo wijd en dubbel zo diep als de kluit. Verkruimel de uitgegraven aarde en voeg er één derde compost bij. Vul het plantgat weer wat op met dit mengsel tot de boom op dezelfde hoogte kan geplaatst worden als in de kwekerij. Dit losse, voedselrijke mengsel zorgt dat de wortels zonder problemen zullen groeien.
Plaats nu een steunpaal minstens 70 cm diep en zet hem aan de rand van de put aan de windzijde van de boom. Dat is meestal de zuidwestelijke richting. Pas daarna ga je de boom in het midden van de put plaatsen. Laat een tweede persoon de boom recht houden en voeg overal aardemengsel toe. Controleer dat de boom even hoog boven de grond staat als in de kwekerij. Het bovengrondse deel van de stam ziet er bleker uit. Druk af en toe de aarde aan met de hand, schud de kluit een beetje zodat de aarde goed doorheen de wortels valt en voeg opnieuw aardemengsel toe. Als het gat volledig opgevuld is druk je aan met de voeten. Geef wat water zodat de aarde nog beter rond de wortels hecht. Tenslotte maak je de boom vast aan de steunpaal met rubberband. De rubberband bevestig je in achtvorm en maak je met krammen vast aan de paal. Zo wordt de stam het minst beschadigd door schuren in de wind. De boom heeft nu een vijftal maanden om zich te herstellen en om zich klaar te maken voor de start van het groeiseizoen in april.

Notelaar eind november 2006
Notelaar augustus 2012
Notelaar begin november 2012
Notelaar 1 november 2014
Notelaar 13 mei 2017