Lijfspreuk

"Tuinieren is de meest therapeutische, ecologische en opstandige daad
die je voor jezelf, je gezin en de maatschappij kan verrichten"
(Filip Muylle - Bliss)

vrijdag 31 december 2021

Keep on eating

 

Ja, we worden warm van binnen als we al die mooie vogels zijn eten in onze tuin. Het kan natuurlijk ook komen door de warmste oudejaarsavond die we nu meemaken sinds het begin van de metingen.

In elk geval, blijf eten vanavond! Net als deze keep die al aan de borrelnootjes zit. Prettig oudejaar!

zaterdag 27 november 2021

Zomeroogst gebruiken in de herfst

Het leuke aan zelfgekweekte look is dat je er het hele jaar kan van genieten. De voorwaarde is wel dat je de lookbollen direct na de oogst goed hebt laten drogen. In de herfst en winter heb je het meest nood aan hartige gerechten en in die periode komt look als smaakmaker ten volle tot zijn recht. Bovendien is look enorm gezond.

Bij het volgende pastagerecht is look het belangrijkste ingrediënt. Het is een klassieker uit de Italiaanse keuken en de ideale booster tijdens de donkere dagen: spaghetti aglio e olio! Hieronder vind je het basisrecept. Wij gebruiken nóg meer look dan in het basisrecept omdat wij gek zijn van look. We versnipperen 1 lookteentje per persoon en dat komt neer op een totaal van 4 teentjes. Dat is dus enkel voor de echte diehard lookfans! ;-)

Smakelijk!


zondag 31 oktober 2021

Gebruik geen valse bosaardbei als bodembedekker

De valse bosaardbei of schijnaardbei heeft gele bloemen

Wij hebben veel bosaardbeien in de tuin. Die inheemse bosaardbei (Fragaria vesca) is een gemakkelijke bodembedekker die grote stukken bedekt maar die niet zo woekert als bijvoorbeeld klimop. De kleine aardbeitjes smaken als de gecultiveerde aardbeien. De bosaardbei is dus lekker voor de mens maar het is ook een nuttige plant voor vogels en insecten. Het is de waardplant voor de aardbeivlinder en de witte bloemetjes zijn een goede nectarbron voor de bijen en andere insecten. De vogels snoepen graag van de vruchtjes.

Als je sommige mensen vertelt over de voordelen van de bosaardbei krijg je al snel de reactie dat die toch niet zo lekker smaakt. Nadien blijkt dat zij het hebben over de schijnaardbei (Potentilla indica, synoniem: Duchesnea indica) die op het eerste zicht wat  op de bosaardbei lijkt. Ze maken allebei uitlopers, de vruchtjes van beide planten zijn rood en de bladeren lijken ook op elkaar. Beiden horen inderdaad wel tot de rozenfamilie maar een bosaardbei is van het geslacht Fragaria terwijl een schijnaardbei een Potentilla is. Er zijn dan ook duidelijke verschillen. De bloemen van de bosaardbei zijn wit; die van de schijnaardbei zijn geel. De vruchtjes van de bosaardbei zien er uit als een mini-versie van de aardbeien uit de winkel terwijl de vruchtjes van de schijnaardbei ronder zijn én de schijnaardbei smaakt heel slecht. Een groter probleem is dat het om een invasieve exoot gaat. Als ze in de natuur terechtkomen verdringen ze mogelijks inheemse planten. Plant ze dus niet in je tuin en gooi ze zeker niet weg in de natuur. De plant bedekt in geen tijd grote oppervlakten door zijn uitlopers en verdringt de inheemse soort. Ze kunnen ook in je tuin terechtkomen omdat vogels schijnaardbeien eten in andere tuinen of parken en de zaden verspreiden via hun uitwerpselen.

Wees dus alert als je bosaardbeien hebt. Zodra je een geel bloemetje ziet moet je de plant voorzichtig losmaken en de sporen van de uitlopers volgen zodat je volledige plant kan verwijderen. In een ecotuin horen dus geen schijnaardbeien!

De valse bosaardbei of schijnaardbei heeft ronde vruchtjes



woensdag 29 september 2021

Een tuinboek om te lezen in het najaar


We kunnen heel kort zijn. Als je in het najaar willen mijmeren over de belevenissen in een grote ecotuin, dan moet je dit boek lezen. Hierin vertelt bioloog Dave Goulson over alle insecten die hij in zijn grote Franse ecotuin ontdekt. Hij heeft het over zijn belevenissen bij het ecologisch maken van de reusachtige tuin van de vervallen hoeve die hij kocht maar ook wetenschappelijke uitleg over verschillende insecten. Ontspannend en leerrijk tegelijk.

Prettige herfst!

donderdag 19 augustus 2021

Bloemenakker aanleggen vanaf de nazomer

Een bloemenakker aanleggen en zaaien: het resultaat

De nazomer is het goede moment om een stuk van je gazon om te vormen tot een bloemenakker. Een bloemenakker is kale grond die ingezaaid wordt met eenjarige (akker)bloemen. Voor een goed effect is het nodig dat dit stukje tuin enkele uren per dag in de volle zon ligt. Een bloemenakker is een eenvoudige manier om snel een kleurige bloemenzee te krijgen die tegelijk heel goed is voor insecten en vogels.

Om een bloemenakker aan te leggen moet je dus eerst kale tuingrond krijgen en daarom ga je het stukje kort gemaaid gazon dat mag verdwijnen in de nazomer volledig afdekken met karton. Gebruik hiervoor bruin karton zonder bedrukking. Verwijder ook de kleefband. Wij gebruikten enkele stenen uit de tuin om het karton te verzwaren op de hoeken. De rest van de kartonoppervlakte bedekten we met snoeiafval van de hagen.

Eind maart verwijder je het niet-verteerd karton en maak je de grond los met de grelinette. We laten de grond enkele weken ongemoeid zodat hij voldoende vochtig kan worden. Half april maken we de grond fijn met een hark en zaaien we eenjarigen zoals de bekende akkerbloemen klaproos, korenbloem en kamille. Je kan naar keuze andere eenjarigen toevoegen zoals phacelia, slaapmutsje, goudsbloem, cosmea … Eenjarige bloemenmengsels voor bloemenakkers vind je in de ecologische online winkels. Water geven na het zaaien hoeft niet De zaden ontkiemen vanzelf zodra de omstandigheden van vocht en warmte goed zijn. Vanaf dan is het gewoon enkele maanden genieten van de kleurenpracht en hommels, bijen, vlinders en andere insecten die op de bloemen afkomen.

Bloemenakker aanleggen: het resultaat

Tegen het einde van de zomer is alles uitgebloeid en krijg je opnieuw her en der stukjes onbedekte grond. Onkruid – eigenlijk moeten we spreken van kruidachtige pioniersplanten – profiteert van het kleinste stukje kale grond om te ontkiemen. Daarom zaaien wij in augustus Japanse haver tussen de uitgebloeide planten. Dat snelgroeiend graan verhindert dat er onkruid kan groeien. Je kan er ook voor kiezen om in de winter alles weer af te dekken met karton. Het volgende voorjaar ga je opnieuw de grond wat losmaken in maart. In de ideale omstandigheden hebben de bloemen de vorige zomer zelf voor voldoende zaad gezorgd waardoor je daarna niets meer hoeft te doen. Wil je wat meer zekerheid dan zaai je zelf wat bij.

Alle uitgebloeide planten laten staan tot maart en ze dan maaien is ook een optie maar wij vinden dat je tegen dan teveel kans hebt op grote onkruidplanten en grassen in je stukje bloemenakker. Dan moet je sowieso opnieuw afdekken met karton om weer volledige kale grond te krijgen. Het voordeel  van alles te laten staan is dat je zeker veel zaadetende vogels zal krijgen op dat plekje.

Een bloemenakker aanleggen en zaaien: de voorbereiding

Bloemenakker aanleggen: het resultaat

Bloemenakker aanleggen: het resultaat


dinsdag 27 juli 2021

Jostabessen oogsten in juli

Jostabes rijpe bessen

De Jostabes is een weinig gekende maar interessante bessenstruik. De naam Josta komt van de Duitse samenvoeging van JO (Johannesbeere) en STA (Stachelbeere). De Jostabes is een kruising van zwarte bes en kruisbes. De bessen van de Jostabes combineren de beste eigenschappen van die twee soorten, rijpe Jostabessen zijn even geparfumeerd maar groter dan de zwarte bes en smaken zoeter dan de kruisbes. Ze bevatten veel pectine en vitamine C. De bessen zijn rijp in juli, je kan ze vers eten maar ze zijn vooral heel lekker in gelei.

De struik zelf is weinig gevoelig voor schimmels, ziekten en plagen. Ze past dus ook om die reden perfect in de ecologische tuin. Ze groeit wat breder uit dan andere bessenstruiken waardoor ze ideaal is als solitaire struik. Ze stelt weinig eisen aan de grond, ze heeft geen stekels of doornen. De bloesems gaan open in april en de Jostabes is zelfbestuivend. De plant is makkelijk te vermeerderen via stekken. Dat hebben we al eens uitgelegd in een andere blogtekst.

Het feit dat de bessen van de Jostabes zo lekker zijn is tegelijk een nadeel. De duiven zijn immers ook verzot op dat fruit. Door zijn formaat en groeiwijze is het niet gemakkelijk om een net over een Josta te hangen, maar door de struik correct te snoeien kan je bessen oogsten zonder netten te hangen.

In Vlaanderen wordt aangeraden om de struik zo weinig mogelijk te snoeien, maar dan krijg je een rommelige struik met veel opschot. De bessen groeien op twee- en driejarig hout, takken die ouder zijn dan 4 jaar mag je zeker snoeien. Zorg ervoor dat je struik luchtig blijft. Door elk jaar het opschot rond de stam te snoeien krijg je een soort parasolvormige struik waarbij de onderste takken tot bijna tegen de grond komen. Hierdoor kunnen de duiven enkel op de bovenste takken landen en vandaaruit enkele bessen eten. De rest blijft voor hen onbereikbaar. Ze zijn te schuw om naast de struik te landen en zich tussen de dichte takken te wringen om aan de verborgen bessen te geraken … 

Jostabes halfrijpe rijpe bessen



dinsdag 29 juni 2021

Slaplantjes opgegeten en aardappelen doorboord door ritnaalden

Als er in mei of juni plots jonge groenten plantjes of half volgroeide slaplanten verwelkt op de grond liggen werd de schade waarschijnlijk veroorzaakt door een ritnaald, de larve van een kniptor.

Die ritnaald larve boort zich in de slawortels. Ritnaalden eten van nature dood plantenmateriaal maar als ze sappige sla- en andere groentewortels teenkomen dan laten ze die lekkernij niet liggen. De natuurlijke vijanden van ritnaalden zijn egels, mollen, padden, spitsmuizen en vogels in het algemeen. Als je je tuin ecologisch beheert zullen die natuurlijke vijanden spontaan naar je tuin komen en een plaag van ritnaalden voorkomen. Mocht je kippen hebben, dan is het goed om hen nu in je moestuin te laten scharrelen. Ze zullen de ritnaalden met veel smaak uit de grond pikken. De groenten zelf laten ze gerust.

Als het heel droog is dan boren de ritnaalden zich ook in aardappelen om aan voedsel te komen. Bij het oogsten heb je dan aardappelen met hele lange gaten en gangen die niet meer bruikbaar zijn. Enkele jaren geleden hadden wij daar last van. We hebben toen een ritnaald kunnen filmen die uit een pas gerooide aardappel vluchtte zoals je hieronder kan zien. 






zondag 30 mei 2021

Zonnebloemen zaaien in april of mei

Zonnebloemen zaaien in april en in mei

Zaai zonnebloemen in mei voor bloei vanaf augustus. De uitgebloeide bloemen laat je staan als eerste vogelvoer.

Je steekt de zaadjes zo’n 1 à 2 cm diep in de grond. Slakken zijn verzot op de jonge scheutjes van zonnebloemen. Wij lossen dat probleem op door heel veel zaden te gebruiken. Er komen dan zoveel scheutjes op dat de slakken de tijd niet hebben om alles weg te vreten. De snelgroeiende enkelingen die overblijven zijn voldoende om een mooi bosje zonnebloemen te vormen. De zonnebloemen op de foto zijn van een speciaal ras dat meerdere bloemen per stengel geeft.

In principe kan je al vanaf april zonnebloemen in volle grond zaaien voor bloei vanaf begin juli maar dit jaar is het voorjaar zó koud geweest dat de zonnebloemen niet zo goed zullen gegroeid zijn. Tenzij in heel specifieke omstandigheden zoals een beschutte stadstuin, een serre of kas waar de grondtemperatuur warm genoeg was.

dinsdag 13 april 2021

Gewone smeerwortel voor hommels en bijen


Plant de inheemse gewone smeerwortel op de vochtige, voedselrijke plaatsen in je tuin die in de halfschaduw of de volle zon liggen. Dat zorgt voor meer biodiversiteit dan klassiek gazongras op dit soort grond. De gewone smeerwortel bloeit vanaf mei tot augustus met mooie hangende bloemtrosjes die in kleur variëren van wit, roze, lila tot paars. De smeerwortel is heel goed voor hommels en bijen.

De variant op onze video is de Symphytum x hidcotense.




donderdag 25 maart 2021

Opvulchips van bio maïs zijn composteerbaar

Opvulchips van bio maïs zijn composteerbaar

Opvulchips van bio maïs zijn composteerbaarOpvulchips van bio maïs zijn composteerbaar

Vraag aan je online winkel dat ze opvulmateriaal van bio-maïs gebruiken om je aankopen te beschermen. Dat materiaal is composteerbaar.

De opvulchips kunnen sowieso hergebruikt worden. Is hergebruik niet meer mogelijk, dan kunnen de bio-maïs vulchips na gebruik op de composthoop gegooid worden waar ze verteren tot voeding voor je tuinplanten. Wij hebben ze tussen de struiken in onze sierborder gegooid.

zaterdag 6 februari 2021

Aromatische kruiden drogen in de winter

Groene selder drogen in de winter en fijnmalen in de vijzel

 Droog je aromatische kruiden in de winter op de verwarming in de living. Aangezien de verwarming in de winter sowieso werkt, bespaar je de energie die je anders extra verbruikt bij het drogen in een oven.

Wij passen dit veel toe bij groene selder. Dikwijls wordt alleen de stengel gebruikt in de keuken en worden de bladeren weggegooid. Dit doen wij niet. Wij drogen de blaadjes en malen ze dan in een vijzel. Andere kruiden die zich in de winter lenen om te drogen zijn peterselie en laurier.

Zo gaan wij te werk bij het drogen van de groene selderblaadjes. Eerst leggen we de verse selderblaadjes op een taartrooster.


Groene selderblaadjes drogen in de winter op een taartrooster

Na enkele uren zijn de blaadjes al zichtbaar verschrompeld.


Groene selderblaadjes drogen in de winter op een taartrooster. Ze verschrompelen al na enkele uren.

Na één of twee dagen zijn de kruiden voldoende droog en kan je malen in de vijzel. Daarna doe je ze in een afsluitbaar glazen potje. Wij gebruiken oude potjes van kruiden die we ooit in de winkel kochten. Vergeet niet om de naam van het kruid op het potje te schrijven. Anders vind je nooit meer de groene selder terug tussen alle andere groene kruiden. ;-)

zaterdag 30 januari 2021

Uitgebloeide bloemen van Rudbeckia als vogelvoer voor Putters


Laat de uitgebloeide bloemen Rudbeckia en Echinacea in je wintertuin staan als voedsel voor vogels die fijne zaden eten zoals de Putters.

Deze prachtige bloemen zijn in de zomer nuttig voor vlinders maar in de winter leveren ze ook voedsel voor de Putters of distelvinken. Die kleurrijke vogels houden zich stevig vast aan de bloemstengels om de fijne zaden uit de bloemhoofden te plukken. En als het gevroren heeft vormen de silhouetten van de bloemen een mooi natuurlijk kunstwerk.

Kijk ook eens verder in het filmpje tot je een schicht ziet opduiken die de putter belaagt. Heb je hem herkend?